Katedra i Klinika Chirurgii Ortopedycznej Śląskiej Akademii Medyczej w Bytomiu powstała 15.09.1952 r., jako trzecia z kolei po poznańskiej i warszawskiej, klinika ortopedyczna w Polsce. Powołana została decyzja Rady Wydziału Lekarskiego w Zabrzu.
Pionierskiej roli tworzenia polskiej chirurgii ortopeddycznejj i urazowej na Śląsku podjął się uczeń i współpracownik prof. dr Adama Grucy - prof. dr Marian Garlicki, który był pierwszym jej Kierownikiem w latach 1952-1958. Utworzona została na bazie Szpitala Miejskiego nr. 2 w Bytomiu przy ul. Batorego 2, początkowo w budynku chirurgii ogólnej, a od 20.10.1954 r. we własnym, nowoczesnym jak na owe czasu budynku z przestronnym blokiem operacyjnym oraz z zapleczem badawczo-laboratoryjnym i rehabilitacyjnym. W tym samym roku przy Klinice uruchomiono Wojewówdzką Przychodnię Ortopedyczną oraz Warsztaty Ortopedyczne.
Początkowo Klinka posiadała 125 łóżek ortopedyczno-urazowych, w tym 50 przeznaczonych dla dzieci, następnie dobudowano dwa piętra dla oddziału dziecięcego wyposażonego w salę gimnastyczną i baseny kąpielowe do ćwiczeń, rozbudowano zaplecze diagnostyczne, pracownie rengenowskie, biochemiczną i elektromiograficzną. Blok operacyjny wyposażono w nowoczesny sprzęt, w tym również w aparaturę reanimacyjną.
Zajęcia dydaktyczne obejmowały wykłady i ćwizenia dla studentów V roku wydziału lekarskiego z zakresu ortopedii i traumatologii. Ćwiczenia odbywały się na terenie Kliniki. W wykadach wykorzystywano apartaurę oraz materiał własny Kliniki w postaci demonstracji chorych, przeźroczy rengenogramów, tablic i modeli gipsowych. Program ćwiczeń uwzględniał ćwiczenia kliniczne, operacyjne i ambulatoryjne oraz jeden całodobowy ostry dyżur urazowy. W czasie wakacji prowadzone były praktyki studenckie dla I i II roku.
W Klinice powstało własne archiwum przeźroczy, fotografii i radiogramów do ćwiczeń i wykladów. Biblioteka przykliniczna, bogato wyposżona w podręczniki i czasopisma krajowe i zagraniczne, mogła zaistnieć głównie dzięki darom zaprzyjaźnionych osób i ośrodków.
W walce z urazowością i jej następstwami na Śląsku Klinika spełniała rolę nadrzędną. Przy wsółpracy Kierowniika Kliniki będącego równocześnie Specjalistą Wojewódzkim do spraw Ortopedii i Traumatologii otoczono opieką naukową osiem istniejących na śląsku ośrodków terenowych: Instytut Chirurgii Urazowej w Piekarach Śląskich oraz Oddziały Chirurgii Ortopedyczno-Urazowej w: Częstochowie, Czeladzi, Chorzowie, Rybniku, Gliwicach, Mysłowicach i Katowicach.
W 1982 roku z powodu postępujących, zaawansowanycch zniszczeń budynku Kliniki w następstwie szkód górniczych, oddziały dorosłych (około 80 łóżek) zostały przeniesione do Szpitala Miejskiego w Czeladzi, korzystając z istniejącego tam oddziału urazowo-ortopedycznego i części czirurgicznego (około 50 łóżek). Oddział dziecięcy, blok operacyjny, poradnia i dział rehabilitacyjny pozostał w Bytomiu. Był to bardzo trudny okres w działalności Kliniki z powodu nagłej śmierci jej Kierowika (doc. dr hab. n. med. Izabela Szwarnowiecka zmarła w grudniu 1983 r.), rozbicia zespołu Kliniki wskutek pracy w różnych miejscach i utraty wszelkiej dokumentacji medycznej i naukowej z powodu zniszczenia archiwum.
W listopadziie 1988 roku została stworzona na bazie nowo otwartego, nowoczenego i wspaniale wyposażonego szpitala Górniczego w Sosnowcu, Katedra i Klinika Ortopedii Śląskiej Akademii Medycznej. Jej Kierownik, prof. dr hab. n. med. Andrzej Tokarowski, zorganizował dwa oddziały dla dorosłych : ortopedyczny i urazowy oraz oddział dzieciecy. Klinika posiadała 102 łóżka i pełny ciągły całodobowy dyżur dla górników i ich rodzin, jak równierz przyjmuje do leczenia chorych spoza górnictwa. Od 1998 do 2005 roku Katedrą i Oddziałem Klinicznym Ortopedii kierował prof. dr hab. n. med. Tadeusz S. Gaździk. W latach 2008-2012 kierownictwo Kliniki obejmował dr n.med. Roman Nowak. Kierownikiem Kliniki Ortopedii w latach 2012-2019 był prof. dr hab. n. med. Tomasz Bielecki.
Od 2019 roku Kierownikiem Oddziału Klinicznego Ortopedii Ślaskiego Uniwersyetu Medycznego, Wydziału Nauk Medycznych w Zabrzu jest dr n. med. Maciej Wrotniak.